W końcu artykuł opisujący moje strony, czyli okolice Sandomierza. Atrakcje w okolicach Sandomierza to w większości miejsca, które znam bardzo dobrze, dzielę się tu z Wami częścią moich młodzieńczych lat. Jako że Sandomierz to idealne miejsce na weekend w Polsce, stworzyłam dla Was jednodniowy plan wycieczki oraz mapę odwiedzonych miejsc. Z pewnością znajdziecie tu kilka perełek i miejsca poza utartym szlakiem, o których nigdy nie słyszeliście. Atrakcje Sandomierza i okolic są równie urocze, jak samo miasteczko, o którym już pisałam w osobnym poście – co zobaczyć w Sandomierzu?
Moje okolice Sandomierza
Nie chcę kłamać, jestem lokalną patriotką i sentymentalnie podchodzę do miejsc, z którymi wiążę wiele wspomnień. Wychowałam się w okolicach Sandomierza i wszystkie te miejsca zjeździłam kilkakrotnie rowerem i wiele razy autem ze znajomymi. To tu organizowaliśmy ogniska, spaliśmy pod namiotami czy po prostu zwiedzaliśmy w niedzielne popołudnia. Cieszę się, że tymi wszystkimi miejscami mogę się dziś z Wami podzielić. Mam nadzieję, że spodoba Wam się moja mała ojczyzna.
Atrakcje w okolicy Sandomierza są liczne. W tym artykule koncentruję się na tych najbliższych i moim zdaniem najciekawszych. Skupiłam się na zachodniej części Wisły (województwo świętokrzyskie), tej bardziej urozmaiconej geograficznie i historycznie. Kto wie, jeśli spodoba Wam się ten post, może napiszę kolejne omawiające zachodnią część Wisły (województwo podkarpackie) czy nieco dalsze atrakcje w okolicach Sandomierza.
Atrakcje w okolicach Sandomierza
Przedstawiam Wam mój plan wycieczki, który sama przetestowałam. A był to dzień idealny! Może i Wam ten plan przypadnie do gustu. Było trochę historii, piękna przyroda, lokalne ciekawostki, mini urbex i wizyta w winnicy. Odległości pomiędzy tymi miejscami nie są zbyt duże, spokojnie można wykorzystać plan w ciągu jednego dnia.
Większość atrakcji znajduje się w małych miejscowościach w związku z tym polecam zwiedzanie autem. Autobusy czy lokalne busy mogą tam wcale nie dojeżdżać, z autostopem też może być ciężko. Jeśli chodzi o rower to również świetna opcja, bo są to przepiękne tereny i mnóstwo szlaków rowerowych. Jednak planowanie czasu i dystansu w tym wypadku zostawiam rowerzystom. No to w drogę!
Na niebiesko zaznaczyłam wszystkie atrakcje omówione w tym artykule, czyli plan na jednodniową wycieczkę po okolicach Sandomierza.
Na zielono zaznaczyłam winnice Sandomierszczyzny.
Pałac w Czyżowie Szlacheckim
To miejsce ma tak ogromny potencjał, a tak niewiele osób o nim wie. Pałac w Czyżowie Szlacheckim odwiedziłam wiele lat temu i była to dla mnie mega niespodzianka, że taki piękny pałac znajduje się niedaleko i zupełnie nic o nim nie słychać. Tym razem wybrałam to miejsce na nocleg i miałam okazję zobaczyć jak wygląda w środku. Akurat trafiłam na świeżo upieczonego właściciela, który przejął wynajem pałacu wraz z ogrodami i ma zamiar mocno odświeżyć to miejsce.
Pałac w Czyżowie Szlacheckim to dawna rezydencja szlachecka. W drewnianych detalach wnętrz widać jak pieczołowicie zostały stworzone. Zbudowany w XVIII w, kilkukrotnie zmieniał właścicieli, którzy nieco zmieniali jego wygląd. Przed wojną gościł znanych pisarzy: Gombrowicza (który nota bene urodził się na ziemi Sandomierskiej), Reymonta czy prezydentów: Wojciechowskiego i Mościckiego. To wspaniałe, że dziś możemy tam gościć i my!
Pałac posiada 11 pokoi z łazienkami, a znajdująca się obok oficyna aż 14 pokoi. Niestety kiedy tam dotarłam, wszystkie pokoje w pałacu były już zajęte i nocowałam w oficynie, która definitywnie wymaga odświeżenia. Nocleg był bardzo przystępny, ale bez cudów jakie można oczekiwać po wspaniałości otoczenia. Na szczęście piękno pałacu i ogrodu w zupełności rekompensują pokoje. Ponadto w ogrodzie jest altanka na grilla i miejsce na ognisko, z którego skorzystaliśmy. Z noclegu wyjechałam bardzo zadowolona.
Opatów
Opatów to małe miasteczko, gdzie warto się zatrzymać na chwilę będąc w okolicy. Jest tu piękna kolegiata z XII w. – świetnie zachowany zabytek architektury romańskiej. Obok Brama Warszawska – pozostałość murów obronnych miasta. Warto przespacerować się na ryneczek, na którym zachowała się studzienka, różowy ratusz miejski i małe kamieniczki. Opatów słynie z fabryki pysznych krówek, które mogą być świetną pamiątką czy podarunkiem. Tym samym wspieramy lokalne polskie przedsiębiorstwa, co ma pozytywny wpływ na ekonomię regionu. Więcej o tym dlaczego tak ważne są lokalne zakupy?
Krzyżtopór – zamek w Ujeździe
Zamek w Ujeździe to najbardziej okazała atrakcja w okolicy Sandomierza. Zyskał nawet złotą pinezkę Google, które były przyznane dla 16 najciekawszych atrakcji w Polsce. Zamek miał 365 okien ile dni w roku, 52 drzwi ile tygodni w roku, 12 sal balowych jak 12 miesięcy oraz 4 wieże jak 4 pory roku. Niestety świetność zamku to tylko 11 lat!
Spacerując po ruinach można sobie tylko wyobrazić splendor jaki tu panował. W wielu miejscach np. na dziedzińcu widać pozostałości tynku oraz wnęki, gdzie znajdowały się płaskorzeźby. Podobno było tu olbrzymie akwarium z egzotycznymi rybami, które stanowiło podłogę/sufit sali balowej. W lochach znajduje się źródełko. Zamek imponuje architekturą szczególnie jeśli zerkniemy na zdjęcia z lotu ptaka lub makietę. Oprócz zwiedzania wnętrza zamku warto wybrać się do byłych ogrodów, gdzie z zamku wypływa krystalicznie czysta woda.
Atrakcje w okolicach Sandomierza – Włostów
Lata świetności Włostowa już dawno minęły. Szkoda. Stąpając po tej miejscowości wyobrażam sobie jak kiedyś wyglądała. Teraz mamy tu ruiny pałacu Karskich, kolumnę upamiętniającą wizytę papieża Piusa XI, stary młyn, kościół, ruiny zboru ariańskiego oraz ruiny cukrowni. W XIX cukrownia we Włostowie była jedną z największych i najnowocześniejszych w Polsce. Zakończyła swoją działalność w 2003 i wielu pracowników znalazło się na bruku.
Historia Włostowa jest smutna. Dziś jest to zwykła wieś, gdzie mało kto zagląda. Jeśli jednak będziecie w okolicy szczególnie polecam wspomniany pałac Karskich. To niepozorna ruina, która już prawie całkowicie zarosła lasem. Przed bramą znajdują się dwa potężne lwy, typowe dla okazałych rezydencji magnackich czy szlacheckich. Kiedy wejdziecie w gąszcz drzew waszym oczom ukaże się dawny pałac, kaplica i budynki dla służby z podziemiami. Bądźcie ostrożni! Budynek grozi zawaleniem!
Ruiny zamku w Tudorowie
Tuż obok Włostowa znajduje się mała miejscowość, która kryje piękne legendy i pozostałości po zamku. O dziwo nikt jeszcze nigdy nie przeprowadził tu gruntownych prac archeologicznych, więc można snuć tylko domysły na podstawie faktów historycznych regionu. Zamek w Tudorowie najprawdopodobniej zbudowano w IV w. z inicjatywy rycerza Pełki herbu Janina. Znane są fakty na temat kolejnych właścicieli zamku oraz jego prawdopodobnego wyglądu chociaż brakuje malowideł czy rycin, które by to potwierdzały.
Według legendy zamek zbudował Jan Tudor, rycerz zakonu krzyżackiego z Anglii, który osiadł na tych ziemiach gdyż zakochał się w córce lokalnego kasztelana. Nie wiadomo ile w tym prawdy i czy wspomniany Pełka miał konotacje z Angielskim rycerzem. Ale niedopowiedzenia są właśnie najciekawsze w legendach, prawda?
Dziś możemy tam zobaczyć otwartą basztę wysoką na 20 m i pozostałości po zamku. Co ciekawe obecnym właścicielem posesji jest rzeźbiarz Gustaw Hadyna, który ma zamiar kiedyś odremontować i zamieszkać w wieży. Na dzień dzisiejszy wstęp do zabytku jest wolny. Przy drodze znajduje się tablica, która opisuje historię zamku.
Kamieniołom w Karwowie
Skok do kolejnej miejscowości, zaledwie pół kilometra od zamku w Tudorowie, znajduje się były kamieniołom. Dziś to piękny zbiornik wodny, uwielbiany przez wędkarzy. Polecam wyjść na skarpę dookoła, by delektować się widokami na okolicę. Miejscowe pagórki nie raz służy mi za pole namiotowe.
Źródełko bł. Kadłubka
Kolejny rzut beretem zabierze nas do miejsca, gdzie niegdyś mieszkał bł. Wincenty Kadłubek, biskup oraz pierwszy kronikarz Polski. W tym miejscu znajduje się źródło uważane za cudowne. Ludzie z bliższych i dalszych okolic przyjeżdżają tu zabrać hektolitry wody. Nie zapomnijcie napełnić bidonów i spróbować tej krystalicznie czystej wody.
Ruiny zamku w Międzygórzu
W drodze do zamku polecam rzucić okiem na zabytkowy dworek kryty gontem w Nikisiałce Małej. Jest to teren prywatny, więc w grę wchodzi tylko widok z drogi. Wracając do zamku w Międzygórzu, to malownicze ruiny położone na skarpie z widokiem na dolinę rzeki Opatówki. Legenda głosi, że zamek został wysadzony przez właściciela w myśl barokowej sentencji: „Marność nad marnościami i wszystko marność”. W ten sposób chciał też pouczyć syna, że majątek zdobywa się jedynie ciężką pracą, a chciwość to niechlubna cecha.
Sandomierskie Winnice
Na koniec tej jednodniowej wycieczki po okolicach Sandomierza zatrzymaliśmy się w winnicy. Ziemia Sandomierska pełna wąwozów lessowych, urodzajnych gleb i wysokich, nasłonecznionych skarp jest świetna do uprawy winogron. Na mapce zaznaczyłam winnice na Sandomierskim Szlaku Winiarskim, kto wie może zechcecie odwiedzić je wszystkie. Sama podczas tej wycieczki zatrzymałam się w pobliskiej Winnicy Płochockich i byłam zachwycona. Zielone wzgórza pełne winogron przeniosły mnie do dalekiej Toskanii czy Francji. Taki widok w Polsce był dla mnie do tej pory niecodzienny, jednak wiem, że liczba winnic w Polsce ciągle rośnie.
Po przechadzce malowniczymi alejkami winogron i wysłuchaniu historii winnicy udaliśmy się na degustację. Winnica Płochockich zajmuje się uprawą kilkunastu odmian winogron stosując tylko ekologiczne środki ochrony roślin. Winogrona są ręcznie zbierane, co również wpływa na wysoką jakość win – każda kiść jest selekcjonowana. Obecnie winnica produkuje 16 rodzajów win, z których 3 (białe, różowe i czerwone) spróbowałam podczas degustacji.
Mam nadzieję, że ten artykuł zachęci was to zwiedzania atrakcji okolic Sandomierza i samego miasteczka. Świętokrzyskie ma tak wiele do zaoferowania!
The Bee is a nature lover and tea addict. Loves the idea of slow life and responsible traveling, constantly trying to improve to bee more eco-friendly. Appreciates old cultures and traditions, loves to immerse with locals, listen to ethnic music as well as taste regional food and drinks. Her favorite spots while traveling are family houses and street markets.