Znalezienie wegetariańskich potraw w Indonezji bywa wyzwaniem, ale znając nazwy popularnych dań i przydatne zwroty z pewnością znajdziesz rozwiązanie. Niestety muszę przyznać, że ten kraj do moich ulubionych pod względem kuchni nie należy. Dlaczego? Jestem wielbicielką zdrowego stylu życia i odżywiania, a kuchnia Indonezji pozostawia pod tym względem wiele do życzenia. Na szczęście są wyjątki, o których dowiesz się na końcu artykułu. Pozwólcie, że jak to Polka, najpierw trochę ponarzekam i opowiem wam co zajadałam przez 3 miesiące w Indonezji.

Nawyki żywieniowe w Indonezji

Zupka chińska z wodą i jajkiem – norma na śniadanie w Indonezji – samo zdrowie…

Zwyczaje żywieniowe w Indonezji, podobnie jak w wielu krajach rozwijających się, wcale nie są zdrowe. W idealnym klimacie cudnych lasów deszczowych, w którym przez cały rok mogą mieć świeże warzywa i owoce, nie jedzą ich zbyt wiele. A jeśli już to brakuje im świadomości, jak je zdrowo przygotować. Indonezyjczycy potrafią usmażyć na głębokim tłuszczu dosłownie wszystko. Uwielbiają smażone mięso, ryby, ale także owoce, warzywa czy słodycze. Rolnictwo ekologiczne nie jest popularne w Indonezji, są jednak nieliczne gospodarstwa tego typu. Spędziłam cudowne chwile w jednym z nich – Kaliandra na wyspie Jawa. Ich ideologia i podejście do ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju zrobiły na mnie ogromne wrażenie.

Spędziłam 3 miesiące w Indonezji i pod koniec tego czasu rozwinęłam 2 silne awersje, które pozostaną ze mną na długo. Pierwsza z nich dotyczy odgłosu smażonej żywności, ponieważ miałam serdecznie dość tych ciężkich potraw ociekających starym olejem. Druga odnosi się do zupek błyskawicznych, które są powszechnie konsumowane jako przekąska lub nawet śniadanie. Szczerze mówiąc, nawet nie uważam tych zupek za pożywienie, a truciznę. Niestety wiele razy nie miałam większego wyboru. W biednych wioskach często nie było co zjeść albo też gospodarz z Couch Surfingu chciał się podzielić tym, co ma i głupio było odmówić. Zjadłam ich zdecydowanie za dużo i następnym razem, gdy ktoś mi zaproponuje zupkę błyskawiczną na śniadanie to się rozpłaczę.

Inną sprawą, która utrudniała mi życie w Indonezji, było chilli, które w zasadzie znajduje się w każdym posiłku. Należę do osób, których organizm ciężko znosi tą przyprawę. Nie pomagało gdy prosiłam bez chili – „gak cabe” w języku Bahasa. Dostawałam mniej pikantną wersję, wziąż zbyt ostrą dla moich wybrednych kubków smakowych. Indonezyjczycy uwielbiają sambal, który jest jak pomidorowo – paprykowa pasta, ale bardzo ostra.

Sok? Tak, w Indonezji świeżo wyciśnięty sok można dostać prawie wszędzie, co jest genialne. Nie mniej jednak będzie to malutki kawałek owocu z wodą, lodem, dużą ilością cukru lub skondensowanym mlekiem. Innym zwyczajem jest dodawanie cukru do wszystkiego. Nie tylko do słodyczy, jak to bywa u nas, ale także do normalnych posiłków. Indonezyjczycy wierzą, że szczypta cukru sprawia, że każde danie staje się smaczniejsze. Nie wspominając już o szeroko stosowanym sosie sojowym czy słodkim ketchupie pomidorowym, które są przepełnione chemią. Będąc wegetarianinem musisz mieć świadomość, że potrawy są przyprawiane oprócz sosu sojowego, sosem z ostryg, który znajduje się w większości dań.

Z drugiej strony Indonezja słynie z bardzo dobrej kawy, oczywiście z dużą dozą cukru, której z pewnością zakosztujesz. Uważaj jednak na popularną Kawę Luwak produkowaną z odchodów kota luwaka. Koty te niestety są więzione w klatkach i cały biznes to jedno wielkie oszustwo. Zanim spróbujesz tej kawy dowiedz się skąd pochodzi.

Indonezyjczycy uwielbiają prażynki ryżowe o nazwie Kerupuk. Dostaniesz je jako dodatek do większości posiłków. Ryż często jest mieszany z rybą czy dodatkiem krewetek dla urozmaicenia. Następnie prażynki są formowane w owalne płatki i suszone na słońcu; smażone na głębokim tłuszczu i serwowane z posiłkami.

Jak widzicie, zdrowe odżywianie w Indonezji jest trudnym zadaniem, podobnie jak znalezienie potraw wegetariańskich, ponieważ kurczak często nie jest uważany za mięso. Ale nie martwcie się powiem wam, co zjeść i dacie radę. Ponadto, turystyczne restauracje serwują w Indonezji różne wegetariańskie potrawy, ponieważ wiedzą, co lubią bule – „białasy”. Po tych wszystkich narzekaniach, które wam zaserwowałam powiem, że jest nadzieja. Kilka dań sprawiło, że przetrwałam w Indonezji zajadając warzywka. Jednakże te kilka dań musiałam jeść na okrągło…

Wegetariańskie potrawy w Indonezji

Gago – gado

Gago – gado oznacza „mix – mix” i było moim ulubionym daniem w Indonezji. Zasadniczo jest to sałatka z sosem z orzeszków ziemnych. Ciężko jest zdefiniować składniki, ponieważ za każdym razem, gdy jadłam gado gado, były nieco inne. Głównymi produktami są jednak warzywa, gotowane na parze, nie smażone! które polane są sosem orzechowym. Ta pyszna kombinacja była zwykle serwowana z tofu lub tempe (o którym potem), a także jajkiem lub lontong (ryż gotowany w liściach bananowych z mlekiem kokosowym). Jest to jeden z posiłków, dla którego planuję opracować własną recepturę, ponieważ jest to danie proste, zdrowe i bardzo smaczne. Sprawdź już wkrótce sekcję KUCHNIA by wypróbować przepis!

Lotek / Pecel / Ketoprak

Wszystkie te są bardzo podobne do gado – gado z drobnymi różnicami. Lotek lub Pecel to również warzywa z sosem z orzeszków ziemnych, gdzie lotek powinien zawierać ziemniaki. Ketoprak to smażone tofu, lontong lub ketupat (ryż owinięty liśćmi bananowymi), rozbite chili, czosnek, zmielone smażone orzeszki ziemne, woda, sól, cukier palmowy, słodki sos sojowy oraz warzywa takie jak kiełki, kapusta w plasterkach i ogórek. Wszystkie te dania będą podawane z prażynkami (kerupuk), posypane na wierzchu smażonymi szalotkami. Ketoprak to danie typowe dla Dżakarty, ale Lotek i Pecel można znaleźć również w innych częściach Indonezji.

Nasi Goreng oraz Mie Goreng

Najpopularniejsze potrawy w całej Indonezji to smażony ryż lub smażony makaron. Zazwyczaj podawane z mięsem, ale oczywiście można poprosić o same warzywa. Nie spodziewaj się ich jednak zbyt wielu. Serwowane z prażynkami ryżowymi lub plasterkami ogórka oraz smażonym jajkiem. W przypadku makaronu może to być makaron z pszenicy, bihun, wermiszel ryżowy lub moja zmora – makaron z zupek błyskawicznych…

Smażony ryż ociekający tłuszczem na śniadanie.

Oleh Oleh – curry

Oleh Oleh to nazwa curry warzywnego. Jednak w zależności od części kraju można go znaleźć pod nazwą curry. Nazwa oleh oleh jest bardzo popularna na Wyspie Lombok oraz na Wypach Gili. Curries mogą mieć wiele różnych wersji. Serwowane z różnymi warzywami, tofu i zabajone mlekiem kokosowym i kurkumą. Podawane z ryżem, jak większość potraw w Indonezji.

Tempeh oraz Tofu

Wielką zaletą dla wegetarian w Indonezji są szeroko rozpowszechnione tofu i tempe (soja w specjalnej pleśni). Niestety, są one głównie serwowane smażone. Zawsze, gdy zobaczysz te nazwy w restauracjach możesz oczekiwać jakiejś wegetariańskiej kombinacji. Tofu i tempe można spotkać z ryżem i warzywami pod nazwą Nasi Tempeh lub Nasi tahu. Tempe Sayur to warzywne curry ze smażonym tempe i ryżem.

Tempe

Gudeg

Gudeg – to popularna potrawa z Yogyakarty. Jej słodką tajemnicą jest pieczony chlebowiec. Dodam, że wyspa Jawa słynie ze słodkich dodatków do dań obiadowych. Chlebowiec podawany jest z mięsem, ale są też opcje wegetariańskie z jajkiem, ryżem czy tempe. To słodko – słone połączenie może brzmieć nieco dziwnie, ale uwierz mi, że jest to bardzo smaczne danie. Jedzenie Jogyakarty słynie z tego, że jest bardzo tanie i pyszne, więc przygotuj kubki smakowe na ucztę.

Serabi

Serabi lub Surabi – to ciasto ryżowe lub naleśnik, który może mieć wiele odmian. To popularne jedzenie w Bandung na wyspie Jawa. Ryż wkładany jest do glinianego naczynia i mieszany z wybranymi przez ciebie składnikami. Możesz wybrać wersję słoną lub słodką. Słona może zawierać ser lub jajko, a słodka może być z owocami lub dżemem. Słone surabi podawane jest z majonezem, który sprawia, że danie jest słodkie… Serabi może też być w postaci naleśnika, gdzie ciasto jest z mąki i mleka, jak nasze naleśniki. Spotkałam się też z serabi jako deser. W tym przypadku również było to ciasto ryżowe pieczone w glinianym naczyniu, jednak z dodatkiem mleka kokosowego.

Cap Cay

Cap Cay – potrawa pochodząca z Chin, ale bardzo popularna w Indonezji. Są to po prostu warzywa duszone z sosem sojowym. Wykorzystuje się m. in. kalafior, kapustę, marchew, kukurydzę, grzyby, por, czosnek i cebulę. Prosty posiłek, gdyby nie dodawali do niego tyle soli i cukru byłby idealny. Ponieważ wegetariańskie jedzenie w Indonezji nie jest popularne, często zdarzało się, że były w nim małe kawałki kurczaka, więc pamiętaj, aby zaznaczyć przy zamawianiu. Cap Cay jest popularny w całej Indonezji i często była to jedyna dostępna wegetariańska opcja.

Oczywiście to nie wszystko. Zaprezentowałem ci najpopularniejsze potrawy wegetariańskie w Indonezji. Kiedy przeszukiwałam internety w poszukiwaniu jarskich dań w tym kraju znalazłam wiele pięknych artykułów i wszystko wyglądało bardzo różnorodnie i pysznie. W rzeczywistości wcale tak nie było. Indonezyjskie jedzenie było dla mnie dość monotonne, chyba że byłam w turystycznym miejscu, gdzie starali się je urozmaicić, ponieważ oczekiwania i cena są również wyższe. W przeciwnym razie wszędzie w lokalnych restauracjach (warung) zobaczysz smażony ryż (Nasi Goreng) i smażony makaron (Mie Goreng) do znudzenia.

Jak zamówić wegetariańskie potrawy w Indonezji? Przydatne zwroty

Oto kilka przydatnych słów i zwrotów w języku Bahasa, które pomogły mi zamówić wegetariańskie potrawy w Indonezji. Wymowa dla Polaków jest bardzo łatwa, czyta się jak jest napisane.

jedzenie – makan
napój – minuman
pyszny – enak
warzywa – sayur
spróbować – coba – przydatne, gdy widzisz danie i nie masz pojęcia, co to jest, powiedz coba, a dadzą ci łyżkę do skosztowania.
trochę – sedikit
bez chilli – kgah cabe
niepikantne – gah pedas
bez mięsa – tanpa daging
słodki – manis
gula – cukier
brak cukru – gah gula – przydatny przy zamawianiu kawy, herbaty lub soku bez cukru
ile? – berapa
dziękuję – terhima kasih
jeden – satu
dwa – dua
trzy – tiga

Raj dla wegetariańskiego jedzenia w Indonezji – Bali

Jeśli wybierasz się na Bali to zapomnij o wszystkim, o czym właśnie przeczytałeś. Bali jest wyjątkową wyspą Indonezji, nie tylko z powodu antycznej kultury balijskiej, ale również dlatego, że jest to oaza zdrowego stylu życia. To bardzo turystyczne miejsce, pełne podróżników, jak również emigrantów. Bali słynie z kursów jogi lub medytacji, a stolicą zdrowego jedzenia jest Ubud.

To istna Mekka zdrowego jedzenia, gdzie każdy wegetarianin czy surowy weganin znajdzie coś dla siebie. Wiele rodzajów warzywnych curry urozmaiconych ananasem lub durianem. Co więcej, po raz pierwszy widziałam grillowane warzywa w Indonezji w Ubud. Sate lub satay to popularna potrawa w całym kraju, jednak zawsze dotyczy grillowanego mięsa, rzadko ryby i tylko na Bali warzyw. Ponadto Bali jest na tyle turystyczne, że mieszkańcy mówią dobrze po angielsku, a menu w restauracji ma zazwyczaj angielską wersję językową. Nic tylko jeść!

Ciekawa jestem waszych wrażeń na temat jedzenia w Indonezji. Czekam na komentarze!

Time Travel Bee

PL Pszczoła kocha przyrodę, kwiaty oraz herbatę. Najbardziej sprawia jej przyjemność życie i podróże w rytmie slow, bez pośpiechu. Stara się podróżować bardziej ekologicznie i inspirować do tego innych. Lubi poznawać inne kultury, tradycje, spędzać czas z lokalnymi i kosztować ich przysmaków. Jej ulubione miejsca w każdej podróży to uliczne bazary.

ENG The Bee is a nature lover and tea addict. Loves the idea of slow life and responsible traveling, constantly trying to improve to bee more eco-friendly. Appreciates old cultures and traditions, loves to immerse with locals, listen to ethnic music as well as taste regional food and drinks. Her favorite spots while traveling are family houses and street markets.

Learn more about the author